Afyon Uşak Zafer Teknoloji Geliştirme Bölgesi'nde (Zafer Teknopark) faaliyet gösteren bir firma tarafından yaklaşık 16 aylık çalışma sonunda üretilen lityum karbonat, yüzde 97'nin üzerinde saflık derecesine sahip olmasıyla ön plana çıkıyor.
Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Uşak Üniversitesi ortaklığında kurulan Zafer Teknopark'ta faaliyet gösteren şirket, geçen yıl Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı'nın desteğiyle (KOSGEB) hazırladığı "Ömer-Gecek Bölgesindeki Jeotermal Sularından Lityum Kazanımı ve Pilot Ölçekli Lityum Karbonat Üretimi" projesini, yaklaşık 16 ay süren çalışma sonunda tamamladı.
Proje ile jeotermal sudan, elektrikli araçların en kritik bileşeni olan lityum iyon bataryalarda kullanılan lityum karbonat üretildi. Çalışmalarda, bölgeye kurulacak 0.6ton/saat kapasiteli üretim tesisinden yılda 55 ton lityum karbonat üretilebileceği sonucuna varıldı.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı olan şirketin sahibi Prof. Dr. Ahmet Yıldız, hazırladıkları proje ile kentteki jeotermal kaynaklardan lityum kazanımını sağlamayı, daha sonra da lityum karbonat üretmeyi hedeflediklerini belirtti.
Lityum karbonatın son yıllarda çok önemli bir hammadde haline geldiğini ifade eden Yıldız, "Bunun sebebi de lityum karbonatın en önemli kullanım alanı olan lityum iyon batarya teknolojisinin öneminin ve kullanımının çok yaygınlaşması." dedi.
Yıldız, ülkelerin iklim anlaşmasını imzalaması ve Avrupa Birliği'nin (AB) "Yeşil Mutabakat" vizyonunu hayata geçirmesiyle, sera gaz emisyonunun sıfıra indirilmesinin hedeflendiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Mutabakat ile fosil yakıtlı araç sayısının minimum seviyeye çekilmesi, belli bir süreden sonra da sıfıra indirilmesi hedefleniyor. Bu da özellikle elektrikli araçların ön plana çıkmasını sağlayacak. Elektrikli araçların en kritik bileşeni olan lityum iyon bataryalarda önemli hammaddelerden biri lityum karbonattır. Dünyadaki gelişmelerin gelecekte lityum karbonata olan talebi artıracağı beklenmektedir. Bu nedenle yer kabuğunda lityum içeren hammaddelerin araştırılması ve ülke ekonomisine kazandırılması yönünde projeler yoğunlaştı."
Afyonkarahisar'ın da jeotermal açıdan çok önemli potansiyele sahip olduğunu anlatan Yıldız, jeotermal kaynaklar içerisinde de lityumun bulunduğunu daha önce yaptıkları çalışmalardan bildiklerini, projede de Ömer-Gecek Alanı'nın lityum potansiyelini araştırdıklarını belirtti.
Jeotermal su içerisindeki lityumu hazırladıkları düzenekle seçici olarak kazanıp, sonra uygun koşullarda lityum karbonata dönüştürmeyi başardıklarını aktaran Yıldız, projede ileri teknoloji cihaz ve ekipmanları kullandıklarını bildirdi.
- "Bölgeye kurulacak 0.6ton/saat kapasiteli üretim tesisinden yılda 55 ton lityum karbonat üretilebilecek"
Yıldız, "Lityum karbonatı düşük maliyetle, yüksek verimle, yüksek saflıkla üretmeyi başardık. Çalışmalarda yüzde 97'nin üzerinde saflık derecesine sahip malzeme ürettik. Doç. Dr. Muhammed Fatih Can danışmanlığında yürüttüğümüz proje, gerek uygulanan yöntem, gerekse elde edilen çıktılar açısından, jeotermal kaynaklardaki lityumun, lityum karbonata dönüştürülmesi anlamında Türkiye'deki ilk çalışma diyebiliriz." diye konuştu.
Yaklaşık 16 ay süren çalışma ile bölgeye kurulacak 0.6ton/saat kapasiteli üretim tesisinden yılda 55 ton lityum karbonat üretilebileceği sonucuna ulaştıklarını dile getiren Yıldız, çalışma yapılan alanda büyük boyutlu tesisin kurulması için Doğrulayıcı Fizibilite Etüt Projesinin hazırlanması ve hayata geçirilmesi için girişimlere başladıklarını bildirdi.